Hành trình tri ân - miền Trung năm 2017

“Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” từ lâu đã trở thành truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam, thấm nhuần đạo lý ấy, Đoàn Thanh niên trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đã tham gia cùng Đoàn Thanh niên - Hội Sinh viên Thành phố Hà Nội chương trình “Hành trình tri ân” nằm trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh liệt sĩ (27/7/1947 -27/7/2017).

Chiến tranh đã lùi xa, nhưng máu đào của các anh hùng liệt sĩ vẫn luôn thắm đỏ, sự mất mát của các thương binh, bệnh binh, sự đau thương của thân nhân liệt sĩ, những người ảnh hưởng di chứng chiến tranh vẫn chưa thể nguôi ngoai, vẫn còn biết bao vết thương vẫn chưa lành trên dải đất hình chữ S. Hành trình này là chuyến đi vô cùng ý nghĩa, đây là hành trình tri ân và cũng chính là hành trình để chúng tôi tìm về với nguồn cội.
 Nơi đầu tiên đoàn chúng tôi đặt chân chính là phần mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Vũng Chùa - Đảo Yến (Quảng Bình). Đại tướng Võ Nguyên Giáp chính là đại biểu cho những con người đáng kính hy sinh thân mình cống hiến cho Tổ quốc. Với tài năng quân sự kiệt xuất và những đóng góp vĩ đại cho quân sự Việt Nam, Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng với đồng đội của mình đã kiên cường, anh dũng chiến đấu để đấu tranh giành và bảo vệ nền độc lập dân tộc. Mảnh đất Quảng Bình, khúc ruột miền Trung có hình ảnh hùng vĩ của những dãy núi trùng điệp, màu xanh thẳm của đại ngàn và mang vị mặn của biển, nơi Đại tướng đã sinh ra, lớn lên và về an nghỉ khi qua đời. Di nguyện của Đại tướng là được về với biển trong giấc ngủ ngàn thu sau khi trải qua những năm tháng hào hùng cống hiến cho non sông, đất nước. Nơi Đại tướng lựa chọn an nghỉ là địa danh Vũng Chùa - Đảo Yến dưới chân Đèo Ngang, con đèo "đệ nhất hùng quan", địa giới tự nhiên giữa hai tỉnh Hà Tĩnh - Quảng Bình, có phong cảnh hữu tình, thơ mộng và kì vĩ. Đến Vũng Chùa chúng tôi  bị chinh phục bởi vẻ đẹp tự nhiên, hoang sơ, thanh bình, hài hòa giữa núi, rừng, biển xanh, cát  trắng. Quan trọng hơn, nơi đây có mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp là động lực chính để khách đến viếng, thắp hương không chỉ vào các dịp lễ, Tết mà quanh năm, bất kể ngày mưa, tháng nắng. Đoàn dâng hương Đại tướng kéo dài như vô tận. Từng đoàn, từng đoàn nối đuôi nhau ngay ngắn, kính cẩn nghiêng mình trước anh linh Đại tướng. Đó là tấm lòng thành của hàng triệu người dân Việt Nam. Trong trái tim mỗi người dân Việt Nam và cả bạn bè thế giới, Đại tướng Võ Nguyên Giáp chính là “vĩ tướng của mọi thời đại”. Sự ra đi của Đại tướng  khiến hàng chục triệu trái tim người Việt Nam thổn thức. Nhưng sự ra đi ấy không phải là dấu chấm hết cho hình ảnh một vị tướng anh hùng mà đây chỉ là sự ra đi về thể xác, còn tâm hồn và trái tim của Đại tướng mãi mãi ở lại. Bác Giáp ở lại như một sự hiện diện để xem những bàn tay tuổi trẻ đổi mới đất nước. Bác ở lại để nhân dân ta hiểu Bác vẫn luôn là người Việt Nam, không bao giờ rời xa mảnh đất thân thương này.

Đoàn viếng thăm mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Tạm biệt mảnh đất Quảng Bình thân thương đoàn chúng tôi di chuyển tới Quảng Trị. Đầu tháng 7, Quảng Trị đón chúng tôi với cái nóng oi nồng, gay gắt. Trời miền Trung trong vắt không một gợn mây. Chẳng biết có phải thiên nhiên muốn bù đắp cho vùng đất vốn chịu nhiều đau thương bởi mưa bom bão đạn triền miên của kẻ thù mà Quảng Trị hôm nay xanh mướt mát bóng cây. Dọc hai bên đường vào Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn ngút ngàn những rặng cao su, hồ tiêu bên những nếp nhà bình dị đến nao lòng. Nơi an nghỉ của 10.333 người con ưu tú khắp mọi miền Tổ quốc đã anh dũng hy sinh trên các nẻo đường Trường Sơn vì sự nghiệp giải phóng dân tộc tọa lạc trên khu đồi Bến Tắt, thuộc địa phận xã Vĩnh Trường, huyện Gio Linh. Tới nơi đây, chúng tôi thật sự ấn tượng và lặng người trước màu đỏ đến nhức nhối như cứa vào tâm can của những chùm hoa phượng kề cận với khu Đài tưởng niệm. Dường như máu đào của bao anh hùng liệt sĩ vừa rời sách bút thấm đẫm vùng đất này đã hun đúc, làm cho màu hoa phượng như đỏ hơn, rực cháy những khát vọng, nhiệt huyết tuổi trẻ mãi mãi nằm lại nơi chiến trường. Thành kính dâng hương hoa tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Đài Tưởng niệm của Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn cùng mộ phần những người con ưu tú - niềm tự hào của quê hương Thủ đô yêu dấu, chúng tôi tiếp tục hành trình về Nghĩa trang liệt sĩ Đường 9 - nơi yên nghỉ của hơn một vạn anh hùng, liệt sĩ đã anh dũng chiến đấu, phục vụ chiến đấu trên mặt trận Đường 9 và ở đất bạn Lào trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Trong lúc dâng hương, đàn chim bồ câu cả trăm con đồng loạt vỗ cánh chao lượn trên bầu trời rồi nhẹ nhàng đậu trên nòng súng, bàn tay dang rộng của tượng đài khắc họa chiến sỹ giải phóng quân và người phụ nữ bế cháu nhỏ trên tay sừng sững trước nghĩa trang. Hình ảnh cánh chim biểu tượng cho hòa bình tại nơi ghi khắc tội ác chiến tranh của quân xâm lược như thông điệp khát vọng cháy bỏng, quyết tâm sắt đá của dân tộc Việt: Luôn muốn hòa bình nhưng chưa bao giờ biết cúi đầu khuất phục trước bất cứ thế lực xâm lăng bạo ngược nào.

Đoàn chăm sóc các phần mộ liệt sĩ tại Nghĩa trang Trường Sơn

Đoàn dâng hương tại Nghĩa trang Đường 9

Trong chiến tranh, Quảng Trị là “đất lửa” thì Thành Cổ chính là tâm nhiệt của mưa bom bão đạn. Và chuyến  xe của chúng tôi lại tiếp tục lăn bánh tới nơi đây. Qua giọng nói ngọt ngào và truyền cảm của cô gái miền Trung đoàn chúng tôi đã có dịp nghe lại những chiến tích đầy hào hùng, anh dũng nhưng cũng đầy bi thương. Đoàn chúng tôi như nín thở, trong không gian hùng vĩ với cái nóng oi ả như thiêu như đốt nhưng không một ai trong đoàn chúng tôi mệt mỏi. Chỉ trong vòng 81 ngày, Mỹ & chính quyền Sài Gòn đã ném xuống đây gần 330.000 tấn bom đạn, tương đương sức công phá của 7 quả bom nguyên tử mà Mỹ đã ném xuống Nhật Bản năm 1945. Riêng ngày 25-7-1972, chúng xả vào Thành Cổ hơn 5.000 quả đại bác. Thật quá dã man và tàn bạo! Qua đó có thể thấy rằng, chiến thắng vang dội của quân và dân ta trong trận chiến không cân sức này được tạo nên từ tinh thần, quyết tâm cao độ, không quản ngại hy sinh xương máu của biết bao anh hùng liệt sĩ. Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn đã khẳng định: “Chúng ta đã chịu đựng được không phải vì chúng ta là gang thép, vì gang thép cũng chảy với bom đạn của chúng. Mà chính chúng ta là những con người, những con người thật sự - những con người Việt Nam, với truyền thống 4000 năm đã giác ngộ sâu sắc trách nhiệm trọng đại trước Tổ quốc, trước thời đại”. Cả Thành Cổ là một nghĩa trang đặc biệt. Nghĩa trang không có mộ phần với bia đá riêng biệt mà là ngôi mộ chung cho các chiến sĩ giải phóng quả cảm. Chiến thắng Thành Cổ cùng sự hy sinh anh dũng của các anh hùng liệt sĩ mùa hè đỏ lửa 1972 đã trở thành huyền thoại bất tử trong tâm trí người Việt, chói sáng trang sử vẻ vang của dân tộc.

Đoàn trò chuyện cùng các cựu chiến binh Thành Cổ

Tiếp theo chuyến hành trình đoàn chúng tôi có dịp tới viếng thăm khu tưởng niệm anh hùng Lý Tự Trọng, dâng hương tưởng niệm các liệt sĩ thanh niên xung phong tại Ngã ba Đồng Lộc (Hà Tĩnh), khu di tích Truông Bồn (Nghệ An). Mỗi nơi chúng tôi đi qua đều để lại những dấu ấn chẳng thể phai nhòa. Thật cảm động biết bao khi các chị, các anh đã cống hiến, hy sinh cả tuổi trẻ, thanh xuân cho quê hương, đất nước. Các chị, các anh đều đang tuổi thanh niên, lứa tuổi đẹp nhất của một thời con gái, chưa hề có người yêu nhưng các chị sống thật lạc quan yêu đời. Đọc lá thư của chị Võ Thị Tần gửi về cho mẹ viết: "...Ở đây vui lắm mẹ ạ! Ban đêm chúng nó thắp đèn để chúng con làm đường. Ban ngày chúng đem bom giết cá để chúng con cải thiện, bom đạn của chúng có thể làm rung chuyển núi rừng nhưng không thể làm rung chuyển trái tim của chúng con" làm chúng em không thể không rơi lệ, những câu nói thật hồn nhiên mà tràn đầy niềm lạc quan, yêu đời của những cô gái trẻ. Lời nói của anh hướng dẫn viên như đưa chúng em về lại cuộc chiến tranh nơi các chị sống và chiến đấu. Dưới tiếng bom đạn ầm ầm nhưng vẫn nghe thấy tiếng hát và trò chuyện râm ran của các chị. Và rồi chiến tranh ác liệt đã lấy đi tất cả chỉ để lại những thi hài chôn vùi dưới đất sâu, các chị đã ra đi khi bữa cơm chiều còn chưa ăn,đầu còn chưa kịp gội... nhưng dường như em cảm nhận một điều rằng ở đâu đó quanh đây vẫn còn văng vẳng tiếng nói cười đùa của các chị. Đứng trước hương hồn các chị trong em bao cảm xúc dâng trào, sự khâm phục vì tinh thần chiến đấu dù có khốc liệt, gian khổ biết mấy nhưng trong mỗi người đều tràn đầy nhựa sống, tràn đầy niềm tin, hi vọng và tinh thần lạc quan, luôn sống vui vẻ, yêu đời, sự biết ơn cũng như niềm tôn kính các chị. Nếu như không được trực tiếp đến đây, được tận mắt chứng kiến tất cả những đau thương, mất mát của một thời - thời của đạn bom, khói lửa, thời của những người mẹ xa con, mà không biết có ngày gặp lại - thì em cũng chưa khi nào hình dung được những mất mát ấy lại lớn và đau thương đến vậy. Sự hy sinh của các chị là bài học lớn cho tất cả chúng ta nói chung và cho thế hệ trẻ nói riêng.

Đoàn viếng thăm Ngã ba Đồng Lộc

Bên cạnh đó, chuyến hành trình của chúng tôi càng ý nghĩa hơn bởi các hoạt động tình nguyện. Đây là hành động thiết thực của tuổi trẻ Thủ đô nói chung và tuổi trẻ Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 nói riêng. Dựa vào sự ủng hộ và quyên góp của các sinh viên và tấm lòng của các đơn vị trong khu vực Đoàn Thanh niên - Hội Sinh viên Thành phố Hà Nội đã xây dựng hai ngôi nhà nhân ái tại tỉnh Quảng Trị và tỉnh Nghệ An (mỗi căn nhà trị giá 50.000.000 đồng) cùng với đó là 4 tủ sách cho 4 tỉnh ( mỗi tủ sách trị giá 20.000.000 đồng) và tặng 5000 quyển vở cho 4 tỉnh (trị giá 25.000.000 đồng). Tổng số tiền quyên góp cho chương trình tri ân là 205.000.000 đồng, trong đó Đoàn trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đóng góp được hơn 30.000.000 đồng. Tuy ít ỏi nhưng đây đều là tấm lòng thành của thanh niên Thủ đô. Số tiền này không thể nào xóa nhòa những nỗi đau mất mát mà người dân miền Trung đang phải gánh chịu sau chiến tranh, nhưng chúng tôi hy vọng nó sẽ phần nào vơi đi sự nhọc nhằn cơ cực của cuộc sống hàng ngày. Chúng tôi mong rằng sẽ có nhiều và thật nhiều hơn nữa những tâm lòng hảo tâm sẽ cùng chung tay, góp sức để cùng giúp đỡ người dân miền Trung.

Đoàn tham gia khởi công xây nhà tình nghĩa tại Quảng Trị

Đoàn tặng nhà tình nghĩa tại Nghệ An

Phùng Yến Chi